انگار داستان تعطیلی برندهای قدیمی و پرسابقه اقتصاد ایران در دولت تدبیر و امید تمامی ندارد و تقریبا می‌توان گفت که در چهار سال گذشته عادت کرده‌ایم که هر روز خبر تعطیل شدن یکی از بنگاههای بزرگ اقتصادی کشور را بشنویم.

به گزارش «نسیم آنلاین»، این اتفاقات در شرایطی طی چهار سال گذشته رخ داد که هیچ کس فکرش را هم نمی‌کرد که با رئیس جمهور شدن حسن روحانی و روی کار آمدن دولت تدبیر و امید، اقتصاد ایران به ویژه در بخش تولید در چنین وضعیتی قرار بگیرد.

روحانی در شرایطی توانست در 24 خرداد 92 و با رای 51 درصد از شرکت کنندگان در انتخابات، رئیس دولت دوازدهم شود که وعده گشایش اقتصاد ایران را در 100 روز داده بود و امیدوار بود که با توفیق در مذاکرات هسته‌ای وضعیت معیشتی مردم را بهبود ببخشد. اما نه تنها در این چهار سال وضعیت معیشتی مردم بهتر نشد، بلکه اقتصاد ایران به چنان رکودی دچار شد که به گواه اکثر اقتصاددانان و فعالان اقتصادی نمونه آن در سالهای بعد از پیروزی انقلاب اسلامی بی‌سابقه بوده است. یکی از ثمرات این رکود تعطیل شدن معروف‌ترین برندهای اقتصادی کشور است که نامشان با زندگی همه ایرانیان عجین شده است. آمارهای غیر رسمی نشان می‌دهد که تعطیل شدن این برندها به بیکار شدن حدود یک میلیون نفر طی چهار سال گذشته انجامیده است.

پایان تلخ قدیمی‌ترین برند تولید کننده لوازم خانگی

یکی از این کارخانه ها پرونده‌اش در دولت تدبیر و امید بسته شد، کارخانه قدیمی ارج بود. کارخانه ای که فعالیت خود را از سال 1316 آغاز کرده و با هشتاد سال سابقه قدیمی‌ترین کارخانه تولید لوازم خانگی در کشور به شمار می‌رود. این کارخانه‌ به دلیل مشکلات شدید اقتصادی و بدهی زیاد، در خرداد ماه امسال توسط دستگاه قضایی پلمپ شد و با به فروش گذاشتن دستگاههای خود رسما فعالیت خود را تعطیل کرد.

"آزمایش"به تاریخ پیوست!

اما ارج تنها یکی از کارخانه هایی است که در دولت حسن روحانی رسما از چرخه تولید کشور خارج شده است. برند معروف آزمایش دیگر تولید کننده لوازم خانگی در کشور هم در دولت تدبیر و امید تعطیل شد. بعد از تعطیلی کارخانه ارج خبرهایی زیادی در خصوص تعطیلی دیگر کارخانه قدیمی تولید لوازم خانگی در کشور یعنی آزمایش هم منتشر شد، اما دولتمردان ترجیح می دادند برای فرار از جو روانی ناشی از تعطیلی این کارخانه ها این خبر را تکذیب کنند. اما سرانجام در دی ماه سال گذشته عباس هاشمی مدیرکل دفتر صنایع فلزی و لوازم خانگی وزارت صنعت، رسما خبر تعطیلی این کارخانه را تایید کرد و گفت که ماشین آلات این کارخانه از تهران به مرودشت منتقل شده و رکود اقتصادی کارکنان آن را از 1400 نفر به 160 نفر رسانده است.

کارخانه‌ مورد نظر روحانی در مناظره های انتخاباتی هم تعطیل شد

اما انتشار خبر تعطیلی پارس الکتریک هم مردم و فعالان اقتصادی را بدجوری غافلگیر کرد. این شرکت که متعلق به شستاست و از شرکتهای زیر مجموعه دولت هم به حساب می‌آید در سالهای اخیر حدود 300 تن از کارگران خود را اخراج و تقریبا کلیه فعالیتهای خود را متوقف کرده است. اعضای هیات مدیره این شرکت در سالهای اخیر بارها به رئیس جمهور، وزیر کار و مدیران شستا نامه نوشتند، اما شرایط حاکم بر این شرکت نشان می‌دهد، این نامه‌ها تاثیر چندانی بر وضعیت پارس الکتریک نداشته است. جالب اینجاست که حسن روحانی سال 92 و در مناظرات انتخاباتی به مشکلات شرکت پارس الکتریک به عنوان یک بنگاه تولیدی اشاره و از بی‌توجهی دولت قبل به آن گلایه کرده بود.

رکود مسکن کمر تولید کنندگان کاشی را شکست

اما تعطیلی واحدهای تولیدی در دولت یازدهم به این سه برند قدیمی ختم نمی‌شود و حوزه‌های مختلف تولید در 3.5 سال گذشته ضربات سنگینی را از رکود عمیق اقتصادی در کشور خورده‌اند. شرکت کاشی کویر یزد یکی دیگر از این شرکتهاست که در سالهای اخیر ظرفیت تولید خود را به شدت کاهش داده و حقوق کارگران خود را هم پرداخت نکرده است. کارخانه کاشی حافظ و کاشی ایرانا با مشکلاتی از همین جنس مواجه هستند و بسیاری از محصولاتشان در انبارها دپو شده است. شاید دلیل اصلی مشکلات صنعت کاشی کشور را باید در رکود عمیق اقتصادی بخش مسکن در دولت یازدهم جستجو کرد که ناشی از توقف طرح مسکن مهر و عدم ارائه جایگزین برای این طرح است.  

چرخ ماشین سازی هم دیگر نمی‌چرخد

اما شرکت ماشین سازی تبریز هم به عنوان یکی از قدیمی‌ترین کارخانه‌های تولیدی شمال شرق کشور در سالهای اخیر با کاهش ظرفیت و مشکلاتی رو به شده که این مسئله به اعتصاب طولانی بسیاری از کارگرانش به دلیل عدم دریافت مطالبات انجامیده است.

دومینوی تعطیلی کارخانه‌های تولید سیمان

 اما وضعیت سیمان کشور هم به هیچ وجه مناسب نیست و رکود در بخشهای مختلف کشور به خصوص در صنعت ساختمان شرایط سختی برای تولید کنندگان سیمان به وجود آورده است. کارخانه سیمان ایلام یکی از کارخانه‌هایی است که به علت رکود و عدم فروش در خرداد ماه امسال تعطیل شد و کارگران آن بیکار شدند. جالب اینجاست که با وجود گذشت چند ماه از تعطیلی این کارخانه دولتمردان هنوز تمهیدی برای بازگشت این کارخانه مهم به چرخه تولید کشور اتخاذ نکرده‌اند. کارگران شرکت چینی حمید هم در ماههای اخیر بعد از تعدیل نیرو در این کارخانه و عدم پرداخت مطالبات با مشکلات زیادی رو به رو هستند.

در این میان شرکت قدیمی تاژ هم که در حوزه تولید مواد شوینده فعال بود در دوران پسابرجام تصمیم گرفت به دلیل رکود اقتصادی امتیاز خود را به شرکت هنکل آلمان واگذار کند!

واردات شکر کارخانه‌های قند را خاک سیاه نشاند

اما در حوزه صنایع وابسته به کشاورزی هم وضعیت چندان مناسب نبود. از جمله کارخانه‌های مهمی که در این بخش کارشان به تعطیلی کشید، کارخانه قدیمی قند ورامین بود. این کارخانه که چند بار سالهالی اخیر روند فعالیت خود را متوقف کرده بود، در سال 95 به طور رسمی تعطیل شد تا اوضاع برای 400 کارگر این کارخانه بسیار سخت‌تر از گذشته شود.

 یکی دیگر از کارخانه‌های مهمی که در 3.5 سال اخیر پرونده فعالیتش بسته شد، دوچرخه سازی ایساک بود. این شرکت که در استان خراسان و شمال شرق کشور سالها فعالیت می‌کرد، اوایل امسال رسما به فعالیت خود پایان داد صدها کارگر خود را بیکار ببیند.

رکود دامن صنعت چوب و روغن نباتی را هم گرفت

در صنعت چوب هم وضعیت به هیچ وجه مطلوب نبود و کار کارخانه ایران چوب به تعطیلی کشیده شد. روغن نباتی هم به عنوان یکی از قدیمی‌ترین کارخانه‌های تولید روغن نباتی کشور در 4  سال اخیر زیر چرخ دنده‌های رکود دوام نیاورد و تعطیل شد. کارخانه معروف هپکو اراک هم در شرایط بحرانی قرار دارد و فعلا به طور موقت تعطیل شده است. دو کارخانه قند مهم کرج و کردستان هم به دلیل شرایط سخت اقتصادی و واردات گسترده شکر در 4  سال گذشته ترجیح دادند که فعالیتهای خود را متوقف کنند. تعطیلی کارخانه قند فریمان یکی از مسائلی بود که به کارت زرد وزیر صنعت هم انجامید.

 یکی دیگر از کارخانه‌هایی که در 3.5 سال اخیر فعالیتهای خود را به حالت تعطیل درآورده ، کارخانه زاگرس خودرو است. زاگرس خودرو از جمله شرکتهای وابسته به یک گروه خودروسازی ایرانی در مالزی است که کارخانه آن در بروجرد قرار دارد. محمد گودرزی دبیرکل خانه کارگر بروجرد گفته است که این کارخانه به دلیل کاهش ظرفیت تولید خودرو در آستانه تعطیلی قرار دارد و مدیر کارخانه نیز رسما اعلام کرده این کارخانه را به دلیل زیان خواهد بست. این کارخانه به دلیل کاهش قدرت خرید مردم متحمل زیان شده است و مجبور است صدها کارگرخود را اخراج کند.

"ایستک" هم تعطیل شد!

همچنین شنیده‌ها حاکی از این است که کارخانه تولید ماء الشعیر بدون الکل "ایستک" هم در وضعیت نامناسبی قرار دارد و در آستانه تعطیلی قرار گرفته است. این کارخانه در سال 85 با همت گروه سرمایه گذاری ایستک راه اندازی شد و جز کارخانه‌های موفق و پرسود بود اما در یکی دو سال اخیر با تشدید رکود در آستانه تعطیلی به سر می‌برد. کارخانه فولاد سهند هم که بزرگترین کارخانه‌های شمال غرب کشور به شمار می‌رود و با 600 کارگر در در ماههای ابتدایی سال 95 تعطیل شد. جالب اینکه این کارخانه در همین دولت و توسط اسحاق جهانگیری معاون اول روحانی افتتاح شده بود!

در صنعت چیت‌سازی هم وضعیت تولید اصلا تعریفی ندارد به شکلی که کارخانه "چیت سازی ری" که روزگاری زنده و پویا بود، اینک روزهای خوبی را سپری نمی‌کند و هزاران کارگر آن از کار بیکار شده‌اند. در میان کارخانه‌های روغن کشی هم اوضاع بسیار تیره و تار است به شکلی که 7 کارخانه روغن کشی کشور به طور کامل تعطیل شدند و در حال حاضر صنایع روغن‌کشی در مجموع تنها از 39 درصد ظرفیت خود استفاده می‌کنند.

در این میان چندی پیش مدیرعامل سابق اتحادیه تولید کنندگان فرآورده‌های لبنی خبر از تعطیلی کامل 350 کارخانه کوچک حوزه لبنیات داده است.

بعضی اخبار هم حکایت از این دارد که 6 کارخانه بزرگ سیمان کشور اعم از سیمان اردبیل، تهران، ارومیه، مازندران، شرق و سیمان پیوند گلستان به‌دلیل کمبود نقدینگی و هزینه های بالای تولید کوره‌های خود را خاموش کرده و کلینکری تولید نمی‌کنند.

تعطیلی شرکتی با 90 سال سابقه!

اما آخرین دسته گل دولت تدبیر و امید بر می‌گردد به کارخانه‌ای که 90 سال قدمت دارد و اکثر زیر مجموعه‌های آن کاملا با زندگی مردم ایران عجین شده‌اند. هفته گذشته خبر تعطیلی هلدینگ داروگر شامل کارخانه های شوینده، بهداشتی و آرایشی کف، تولی پرس، تولید دارو، روغن نباتی جهان، شیرینی شکلات کیوان و ۱۲ واحد تولیدی بزرگ در رسانه‌ها منتشر شد که مسئولان وزارت صنعت سعی زیادی در تکذیب آن کردند. اما چند روز قبل با بررسی صورتهای مالی شرکت داروگر مشخص شد که زیان عملکرد شرکت کف(داروگر) در سال مالی ۹۵ به مرز ۴۵۰میلیارد تومان رسیده است.

در روزهای اخیر برخی اخبار هم حکایت از تعطیلی کارخانه پلی‌اکریل اصفهان دارد و بررسی‌ها نشان می‌دهد کارگران این کارخانه از آینده خود بسیار نگران هستند.

به این ترتیب باید گفت دولت یازدهم در حمایت از تولید و برندهای داخلی به هیچ وجه کارنامه خوبی نداشت و این مسئله ممکن است در انتخابات پیش رو برای رئیس دولت تدبیر و امید گران تمام شود.